Mars atmosferinin ilk kez yeşile büründüğü tespit edildi

Avrupa Uzay Ajansı‘nın (ESA) ExoMars Trace Gas Orbiter (TGO) aracını kullanan bilim insanları Mars’ın atmosferinin görünür ışık spektrumunda ilk kez yeşil renkte parladığını gözlemledi. İlginç bir şekilde, gelecekteki Mars kaşifleri, gezegenin kutup bölgelerinde gökyüzü açık olduğunda bu parlak oluşumu görebilirler. Ayrıca, bu doğal parlak ışık, karanlık Mars gecelerinde insan görüşü ve keşif aracı navigasyonu için yararlı bir yardımcı olabilir.

Mars’ta gökyüzü yeşile büründü

Mars’ta tespit edilen bu olaya airglow (ya da saate bağlı olarak dayglow veya nightglow, gece parıltısı olarak da bilinir) deniyor ve aslında Dünya’da da görülüyor. İlk bakışta Dünya’daki kuzey ışıkları (ya da aurora) ile benzer gibi görülse de aslında bu, farklı nedenleri olan farklı bir fenomen. ESA’ya göre, nightglow veya gece parıltısı, iki oksijen atomu birleşerek bir oksijen molekülü oluşturduğunda meydana geliyor. Mars’ta bu olay yaklaşık 50 km yükseklikte gerçekleşiyor. Buna karşılık kuzey ışıkları, Güneş’ten gelen yüklü parçacıkların Dünya’nın manyetik alanıyla çarpışması sonucu genellikle 80 km ve daha yükseklerde meydana geliyor.

Bilim insanları yaklaşık 40 yıldır Mars’ta hava parıltısı (airglow) olduğundan şüpheleniyordu ancak ilk gözlem sadece on yıl önce ESA’nın Mars Express yörünge aracı tarafından kızılötesi spektrumda tespit edilmişti. Ardından, 2020’de bilim insanları TGO’yu kullanarak fenomeni gece yerine Mars’ın gün ışığında görünür ışık spektrumunda gözlemlediler. Şimdi ise ilk defa gece ve yeşil renkte gözlemleniyor. Hemen üstteki görsel Dünya’da görülen airglow olayını gösteriyor.

Bilim insanları Mars’ın atmosferik parametrelerinin bilinmesinin gelecekteki keşifler için faydalı olabileceğini belirtiyor. Mars’ın atmosferini incelemek Kızıl Gezegen’e gidecek uzay araçlarının tasarımına da yardımcı olabilir. Atmosferin yoğunluğunun daha iyi anlaşılması, görev planlayıcılarının Mars atmosferinin yarattığı sürüklenmeye dayanabilecek uydular inşa etmelerine ya da faydalı yükleri Kızıl Gezegen yüzeyine indirebilecek paraşütler tasarlamalarına yardımcı olabilir.